Samenwerking Aziatische Keramiek Nederland: Introductie en Missie

Garniture set, China, 18th century, porcelain, Rijkmuseum

Deze website is onderdeel van het samenwerkingsverband Aziatische Keramiek van Nederlandse musea en instellingen die collecties Aziatische keramiek beheren. Op dit portaal zijn deze collecties ontsloten en doorzoekbaar en is toegankelijke en betrouwbare informatie te vinden over Aziatische keramiek, zowel voor de beginnende keramiekliefhebber als de doorgewinterde specialist.

Een overkoepelende collectiewebsite over Aziatische keramiek als deze is uniek in de wereld. Nederland heeft dan ook van oudsher een speciale rol gespeeld in de handel in Aziatische goederen en het verzamelen van Aziatische keramiek. De Nederlanders dwongen vanaf de zeventiende eeuw in Azië een dominante positie af. De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) vestigde zich op essentiële handelslocaties en bouwde forten, bijvoorbeeld op Formosa (huidig Taiwan), een belangrijke tussenstop op de handelsroute tussen China en Japan. Bovendien profiteerde zij van de toestroom van Chinese handelaren naar Batavia (huidig Jakarta), waar het hoofdkwartier van de VOC in Azië gevestigd was. In Japan waren de Nederlanders lange tijd de enige Europeanen die handel mochten drijven, vanaf het kunstmatige eiland Deshima. Nederland fungeerde ook – meer dan andere Europese landen – als doorgeefluik voor de verspreiding van de Aziatische keramiek over Europa.

Deze bijzondere positie zorgde ervoor dat Aziatische keramiek breed voorhanden was in Nederland, waardoor dit volop gebruikt en verzameld werd. Als gevolg van de activiteiten van de VOC ligt de nadruk in Nederlandse collecties op de Chinese en Japanse keramiek uit de zeventiende en achttiende eeuw. Veel privéverzamelingen werden aan het einde van de negentiende eeuw en in de loop van de twintigste eeuw in museale collecties ondergebracht, waarna daar grotendeels in dezelfde lijn werd door verzameld. In die periode ontstond ook meer aandacht voor Chinese en Japanse keramiek uit vroegere en latere periodes en keramiek uit Zuidoost en West-Azië, al zijn deze delen van de collecties nog altijd in minder mate vertegenwoordigd.

Hoewel deze historische nadruk op Chinees en Japans keramiek de gezamenlijke collecties van de partners typeert, willen wij als samenwerking de definitie van Aziatische keramiek en de informatie die we hierover delen zo breed mogelijk inzetten, zowel qua geografie als qua tijd. Ons uitgangspunt is dan ook aandacht te schenken aan voorwerpen die als hoofdmateriaal gebakken klei hebben en geproduceerd zijn in wat nu Azië is of in territoria die vroeger deel uitmaakten van wat we nu tot (West- of Centraal-) Azië zouden rekenen.

Dit doen wij door middel van het online toegankelijk maken van de collecties die wij aanmerken als Aziatische keramiek en het delen van artikelen die binnen de reikwijdte van de collecties vallen, maar deze ook overstijgen. De auteurs zijn zowel conservatoren die verbonden zijn aan de instellingen binnen de samenwerking, als externe deskundigen variërend van gevestigde onderzoekers tot MA-studenten en promovendi De informatie op de website wordt continu geüpdatet en aangevuld. Samen houden wij deze bijzondere collectie op deze manier levend voor een zo breed mogelijk publiek.

Redactie

Anneclaire van Veelen
Projectleider
Denise A. Campbell
Conservator, Keramiekmuseum Princessehof
Willemijn van Noord
Conservator, Nationaal Museum van Wereldculturen
Eline van den Berg
Zelstandig conservator / onderzoeker
Jan van Campen
Conservator, Rijksmuseum
Marieke van Loenhout
Registrar, Groninger Museum
Esther van der Hoorn
Conservator, Museum Prinsenhof Delft